Historia

Bezpośrednią przyczyną uruchomienia transportu publicznego w Chełmie była budowa kombinatu cementowego we wschodniej części miasta którą ukończono w 1960 roku. I tak PKS w Chełmie istniejący od 1 stycznia 1952 uruchomił przewozy pasażerskie 17 marca 1958 roku zaś autobusy komunikacji miejskiej pojawiły się na ulicach Chełma 1 maja 1959 roku.

Z biegiem czasu powstawały kolejne zakłady przemysłowe i osiedla mieszkaniowe a co za tym idzie sieć komunikacyjna obu przewoźników powiększała się. Linie autobusowe numerowano chronologicznie - od najstarszej "jedynki" i "dwójki" które wystartowały w 1959 aż do szczytowej "37" która powstała w 1987 roku. W latach 1978 - 1994 oraz 2015 - 2018 funkcjonowały linie nocne.

W latach 1959 - 1989 komunikacja miejska była częścią struktur Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Dawniej całość była ulokowana w kompleksie MPGK przy ulicy Wołyńskiej 53-57. Przez pierwsze pół roku działania zanim wybudowano obiekty MPGK na ulicy Wołyńskiej autobusy garażowały w dawnym „POM Antonin” w okolicy ulicy Wolwinów. Współczesna zajezdnia przy ulicy Okszowskiej 41 eksploatowana jest od roku 1996.

1 listopada 1989 r. powstało Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. W 1990 roku Rada Miasta podjęła decyzję o przekształceniu MPK w spółkę prawa handlowego, w wyniku czego powstało Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne sp. z o.o., które rozpoczęło działalność 1 stycznia 1993 r.

W 1992 roku na najbardziej zatłoczonych trasach (linie 1, 20, 28, 30, 35) pojawiła się konkurencja w postaci przewoźników prywatnych. Numer linii prywatnej był zawsze o 100 wyższy niż jej MPK-owski odpowiednik to znaczy 101, 120, 128, 130, 135. Epizodycznie były to także 105, 107, 109, 115, 123, 124, 132. "Miejska" komunikacja prywatna zniknęła w 2006 roku. Do dziś została tylko podmiejska linia 120 obsługiwana autokarami turystycznymi.

Na przestrzeni minionych 60 lat do Chełma dostarczono ponad 330 autobusów przeznaczonych dla komunikacji miejskiej. W szczytowym momencie na stanie było jednocześnie 90 autobusów dziś jest ich 38.

24 czerwca 1997 r. Miasto Chełm i irlandzka spółka Southern Vectis plc podpisały umowę, która zakładała, że Southern Vectis obejmie 3849 udziałów, pokrywając je wkładem w postaci know-how (m.in. zapewni: projekt sieci linii komunikacyjnych oraz wdrożenie go, szkolenia pracowników, sprzęt komputerowy, wizerunek firmy, system finansowy). Miasto Chełm objęło 9424 udziały (3507 pokryło gotówką, 5917 wkładem: nieruchomość przy ul. Okszowskiej 41). Powstałe wówczas Chełmskie Linie Autobusowe były pierwszym sprywatyzowanym przedsiębiorstwem komunalnym w mieście. Kolorystykę autobusów zmieniono wówczas
z kremowo-czerwonej na żółto-zieloną.

Irlandzka sieć komunikacyjna oprócz Chełma przewidywała że autobusy CLA w dni robocze między godziną 05:30 a 18:30 kursować będą także na obszarze Krasnegostawu zaś dojazd i powrót pojazdów do Chełma będzie odbywać się z pasażerami. Nie zostało to jednak wcielone w życie. Ostatecznie obszar linii podmiejskich zapewniał komunikację w gminach: Chełm, Dorohusk, Kamień, Leśniowice, Rejowiec, Rejowiec Fabryczny, Ruda-Huta, Wojsławice.

Barwy firmowe chełmskich autobusów zmieniały się czterokrotnie.

Współcześnie Chełmskie Linie Autobusowe zajmują pierwsze piętro dawnego biurowca Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Rolniczych w Chełmie przy ulicy Okszowskiej 41. Obok znajdują się budynki warsztatowe, magazyny, dyspozytornia oraz plac postojowy. Całość kompleksu ma powierzchnię około 16 000 metrów kwadratowych.

Od jesieni 2018 na liniach komunikacyjnych kursują wyłącznie autobusy Mercedes-Benz O530 Citaro których jest w sumie 32 sztuki. Są to pojazdy pozyskane z rynku wtórnego wyprodukowane w latach 2000 – 2006 zanim trafiły do naszego miasta kursowały na obszarze Niemiec.
Rok 2021 był dość przełomowy w dziejach firmy. Po pierwsze władze miasta postanowiły aby korzystanie z komunikacji miejskiej było darmowe dla wszystkich. Tak więc 01.09.2021 bilety, kasowniki i kontrola biletowa odeszły w naszym mieście do lamusa. W grudniu natomiast przy dofinansowaniu Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego zakupiono sześć fabrycznie nowych niewielkich autobusów Solaris Urbino 8.9LE. Wcześniejsze zakupy fabrycznie nowych autobusów miały miejsce w 2000 roku.

Oprócz autobusów firma posiada także 4 pojazdy gospodarcze.

Obecna sieć komunikacyjna CLA to 14 linii autobusowych, które poruszają się po 49 kilometrach ulic i zatrzymują się na 154 przystankach. Dwie trasy wyjeżdżają poza granice Chełma zapewniając sezonowe połączenie
z zalewem „Żółtańce” oraz ogródkami działkowymi w miejscowości Józefin.
Do obsługi całości połączeń potrzebnych jest 23 pojazdów w dni powszednie, 11 w soboty oraz 10 w niedziele.

Bardziej szczegółowe informacje dotyczące nie tylko MPK ale całości transportu pasażerskiego w dawnym województwie chełmskim postaram się w przyszłości wydać w formie książkowej.

Chełm, styczeń 2022.

Opracował: Paweł Antoni Lis

Galeria: